Duke Üniversitesi Fuqua İşletme Fakültesi ile Richmond ve Atlanta Federal Rezerv Bankaları tarafından 19 Mayıs – 6 Haziran tarihleri arasında ortaklaşa yürütülen 2025 ikinci çeyrek CFO Anketi’nde, finans direktörlerinin ekonomik kaygılarında artış olduğu görüldü. Anket sonuçları, CFO’ların en büyük endişesinin gümrük tarifeleri ve ticaret politikası olduğunu ortaya koyuyor.
CFO’ların ekonomiye güveni
CFO’lar, ABD ekonomisinin geneli hakkında orta düzeyde bir iyimserlik belirtirken, ortalama güven puanları 100 üzerinden 60,9 olarak ölçüldü. Bu, yılın başındaki duyarlılıklarına göre hafif bir düşüş anlamına geliyor. Yılın başında bu oran 66 idi.
Ticaret Politikası ve Gümrük Tarifeleri: Artan endişe
CFO’ların %40’ı gümrük tarifeleri ve ticaret politikasını en büyük endişeleri olarak belirtti. Bu oran, anketin 2020’de bu konuyu takip etmeye başlamasından bu yana kaydedilen en yüksek seviye. 2025’in ilk çeyreğinde ticaret ve gümrük tarifeleri endişesi %30 seviyesindeydi. Aşağıdaki grafik, 2025’in ilk iki çeyreğinde CFO’lar arasında gümrük tarifeleri ve ticaretle ilgili endişelerin diğer konuların önüne geçtiğini ve artış trendinde olduğunu gösteriyor.
CFO’ların şirket performansına yönelik beklentileri
2025 ikinci çeyrek anket verileri, CFO’ların hem 2025 hem de 2026 yılları için bir önceki çeyreğe kıyasla fiyatlar ve birim maliyetlerde daha yüksek artış beklediğini gösteriyor. Buna karşılık, gelir artışı beklentileri ise aşağı yönlü revize edildi.
Özellikle, 2025 yılı için gelir artışı tahminleri ilk çeyrekteki %6,8 seviyesinden bu çeyrekte %5,4’e düştü. Bu arada, fiyat artışı beklentileri %3,5’ten %4,8’e yükselirken, birim maliyet artışı beklentileri de %3,9’dan %5,2’ye çıktı.
CFO’ların ABD ekonomisine yönelik beklentileri
CFO’ların 2025 ikinci çeyrek tahminleri, önümüzdeki dört çeyrek için reel GSYH büyümesinin %1,4 olacağını gösteriyor; bu oran, ilk çeyrek tahmini olan %1,9’dan daha düşük. CFO’ların beklentilerine göre, negatif ekonomik büyüme olasılığı da önemli ölçüde artarak %14,5’ten %22,7’ye yükseldi.
Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Politikası: CFO’ların tepkileri
İkinci çeyrek CFO anketinde, firmaların %40’ı gümrük tarifeleri ve ticaret politikasını başlıca endişe kaynağı olarak belirtti. Gümrük tarifeleri ve ticaret politikalarındaki belirsizlik, firmaların büyüme yerine temkinli davranmasına yol açıyor. Bu firmaların çoğu mevcut durumlarını korumayı, yatırımlarını ertelemeyi ve küçültmeyi tercih ediyor. Üretici firmalar, gümrük tarifelerine ilişkin belirsizliklere üretici olmayan firmalara kıyasla daha duyarlı davrandı. Üretici firmalar, planladıkları sermaye harcamalarını çoğunlukla ertelemeyi tercih etti.
Ankette, CFO’lara ticaret ve gümrük tarifeleri belirsizliğine karşı aldıkları önlemleri soruldu ve firmaların çoğu, özellikle de üretici firmalar, maliyet artışlarını müşterilerine yansıtacaklarını belirtti. Bazı firmalar, gelecekteki maliyet artışlarından kaçınmak için alımlarını öne çekmek istediklerini ifade etti. Diğer firmaların aldığı önlemler arasında ise iş planlarını revize etmek ve yeni yabancı tedarikçiler bulmak yer alıyor.
Sonuç
2025 ikinci çeyrek CFO Anketi, birçok finans liderinin gümrük tarifeleri ve ticaret politikası konusunda artan endişeler taşıdığını gösteriyor. Nitekim, şirketlerin %40’ı bunu en büyük endişe kaynağı olarak belirtti; bu oran, geçen çeyrekte %30’du. ABD ekonomisine yönelik iyimserlik hafifçe azalırken ve GSYH büyüme beklentileri aşağı yönlü revize edilirken, firmalar da savunmacı stratejiler benimseyerek sermaye harcamalarını erteliyor, yatırımlarını küçültüyor ve artan maliyetleri müşterilere yansıtıyor. Gümrük tarifeleri ve ticaret politikası, özellikle üretici firmalar arasında en kritik endişe kaynağı olarak öne çıkıyor; bu durum, küresel ekonomik ve politik dinamiklerin şirket kararlarını doğrudan etkilediğini vurguluyor.
Richmond Federal Reserve, Duke University Fuqua School of Business & Atlanta Federal Reserve (2025, June 25). The CFO survey: Record concern about tariffs expected to increase costs and prices, reduce hiring and investment [Q2 2025 data and results]. Richmond Fed. https://www.richmondfed.org/research/national_economy/cfo_survey/data_and_results/2025/20250625_data_and_results
